Mô hình kinh doanh phổ biến với Shopify

Khi bắt đầu một kế hoạch kinh doanh hay mở cửa hàng, bạn có thể rất băn khoăn về nhiều sự lựa chọn như chọn sản phẩm để bán hay chiến lược tiếp thị, một trong những quyết định lớn nhất của bạn là chọn mô hình kinh doanh nào để theo đuổi.

Dưới đây là tổng quan về 07 lựa chọn mô hình kinh doanh phổ biến với Shopify giúp bạn đưa ra những quyết định tốt nhất ngay từ đầu.

Điều quan trọng là phải hiểu rõ từng phương pháp này để có thể đưa ra lựa chọn đúng đắn cho doanh nghiệp nhỏ của mình. Mỗi mô hình kinh doanh đều có những ưu và nhược điểm, và tùy thuộc vào sản phẩm, thị trường, và cấu trúc chi phí của bạn, một trong số đó có thể phù hợp hơn với bạn và doanh nghiệp của bạn. Trước tiên, bạn cần hiểu định nghĩa mô hình kinh doanh thương mại điện tử (e-commerce) ra sao.

1. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là gì?

Mô hình kinh doanh thương mại điện tử (E-commerce business model) là phương thức mà một doanh nghiệp sử dụng internet để mua, bán, tiếp thị và phân phối sản phẩm hoặc dịch vụ. Đây là một phần quan trọng trong nền kinh tế số, cho phép các doanh nghiệp tiếp cận khách hàng một cách dễ dàng và hiệu quả hơn thông qua các nền tảng trực tuyến.

2. Tại sao mô hình kinh doanh lại quan trọng?

Mô hình kinh doanh rất quan trọng cho cả các doanh nghiệp mới và đã thành lập. Chúng giúp các công ty hiểu rõ khách hàng của mình, giữ cho nhân viên có động lực, thu hút đầu tư, và cung cấp lợi thế cạnh tranh bền vững bằng cách xác định các cơ hội tăng trưởng.

Mô hình kinh doanh có thể có nhiều hình thức và bao gồm các phương pháp sản xuất và vận chuyển khác nhau. Dưới đây là một số mô hình kinh doanh độc đáo mà bạn có thể sử dụng để bắt đầu doanh nghiệp của mình trên nền tảng Shopify.

3. Bảy (07) lựa chọn mô hình kinh doanh với Shopify

3.1 Mô hình dropshipping

Dropshipping thu hút những người muốn giữ chi phí khởi nghiệp ở mức thấp nhất có thể và ít quan tâm đến lợi nhuận biên. Hiểu đơn giản: bán sản phẩm mà không cần phải giữ hàng tồn kho; nhà cung cấp sẽ gửi hàng trực tiếp cho khách hàng của bạn.

Dropshipping bao gồm thương mại B2C (khi người tiêu dùng mua sản phẩm từ cửa hàng của bạn) cũng như thương mại B2B (số tiền bạn trả cho nhà cung cấp dropship để cung cấp sản phẩm và dịch vụ hoàn thiện đơn hàng thay cho bạn).

Ưu điểm của mô hình dropshipping

• Chi phí khởi nghiệp thấp: Vì bạn không phải giữ hàng tồn kho, bạn sẽ không có chi phí tồn kho - một trong những khoản chi phí lớn nhất đối với một doanh nghiệp thương mại điện tử mới.
• Rủi ro thấp: Do bạn không thực sự mua hàng tồn kho trước, bạn không gặp rủi ro giữ các mặt hàng không thể bán được.
• Đơn giản hóa quy trình bán hàng: Các nhà cung cấp dropshipping sẽ đảm nhận các công việc chọn, đóng gói và vận chuyển sản phẩm cho bạn. Lựa chọn này mang lại sự tiện lợi và hiệu quả, cho phép bạn quản lý doanh nghiệp từ bất kỳ đâu trên thế giới.

Nhược điểm của mô hình dropshipping

• Cạnh tranh cao: Vì dropshipping có rất nhiều người đang làm do dễ dàng khởi động việc bán hàng nên cạnh tranh khốc liệt, và rất khó để bạn nổi bật trong đám đông.
• Biên lợi nhuận thấp: Biên lợi nhuận thấp làm cho việc cạnh tranh với quảng cáo trả phí trở nên khó khăn, điều đó có nghĩa là bạn sẽ phải dựa nhiều hơn vào việc xây dựng nội dung, dịch vụ, v.v. Bạn cũng phải bán với số lượng lớn để tạo ra lợi nhuận khá.
• Đồng bộ hóa hàng tồn kho (đơn hàng chậm): Vì bạn phụ thuộc vào hàng tồn kho của người khác, có thể có những lúc bạn yêu cầu vận chuyển hàng nhưng sản phẩm đã hết hàng. Những sự chậm trễ này có thể ảnh hưởng xấu đến doanh nghiệp của bạn.

3.2 Bán lẻ

Bán lẻ trực tiếp là khi bạn bán sản phẩm của mình trực tiếp cho người tiêu dùng trong mô hình kinh doanh B2C. Điều này có thể diễn ra tại một cửa hàng truyền thống hoặc thông qua các hoạt động bán lẻ tạm thời như cửa hàng pop-up, chợ và các sự kiện.

Một số hoạt động bán lẻ cũng có thể hoạt động theo mô hình kinh doanh B2B. Các giao dịch bán buôn là một ví dụ, cũng như việc bán bất kỳ sản phẩm nào cho các doanh nghiệp. Nếu bạn bán nội thất văn phòng, chẳng hạn, cửa hàng bán lẻ của bạn có thể hoạt động cả B2C và B2B.

Ưu điểm của bán lẻ

• Tạo kết nối mạnh mẽ với khách hàng: Bạn có cơ hội tương tác trực tiếp với khách hàng, tạo ra những cơ hội đặc biệt để xây dựng và nuôi dưỡng mối quan hệ.
• Tăng doanh số bán hàng: Các nhà bán hàng chỉ trực tuyến phải tiếp cận khách hàng thông qua kỹ thuật số. Bán lẻ trực tiếp cho bạn cơ hội tiếp cận khách hàng tại cửa hàng và cũng thúc đẩy doanh số bán hàng trực tuyến trên trang web của bạn. Hơn nữa, khách hàng có thể tương tác sâu hơn với sản phẩm của bạn tại cửa hàng so với việc chỉ xem hình ảnh trực tuyến.
• Không lo ngại về vận chuyển: Khi bạn bán trực tiếp, bạn không phải lo lắng về việc hoàn thành đơn hàng và tất cả những công việc đi kèm - chi phí, thời gian quản lý, và khả năng hoàn trả hàng tốn kém.

Nhược điểm của bán lẻ

• Chi phí cao: Mở một cửa hàng bán lẻ trực tiếp có rất nhiều chi phí ban đầu, chưa kể đến các chi phí hoạt động liên tục.
• Thiếu linh hoạt: Trong khi một cửa hàng trực tuyến cho phép bạn thực hiện các điều chỉnh chỉ với vài cú nhấp chuột, những thay đổi lớn cho không gian bán lẻ trực tiếp yêu cầu nhiều nỗ lực hơn.
• Nhiều việc phải quản lý hơn: Quản lý một doanh nghiệp trực tuyến đã đủ bận rộn mà không cần thêm căng thẳng từ việc quản lý một cửa hàng vật lý. Khi bạn có một cửa hàng bán lẻ, bạn sẽ cần phải theo dõi nhiều thứ hơn so với khi bạn chỉ kinh doanh trực tuyến.

3.3 Sản xuất hoặc tự làm sản phẩm

Sản xuất sản phẩm phù hợp cho những người có ý tưởng độc đáo hoặc biến thể của một ý tưởng hiện có cho mô hình kinh doanh B2C hoặc B2B, có thể tự sản xuất và kiểm soát toàn bộ quá trình, nhưng phải đối mặt với những thách thức về đầu tư và thời gian. Nó cũng phù hợp cho những người đã xác nhận thị trường cho sản phẩm của họ. Bạn có thể xem xét sản xuất dưới hai góc độ:

• Nhãn hiệu riêng (Private label): Một sản phẩm nhãn hiệu riêng được tạo ra bởi một nhà sản xuất và bán dưới tên doanh nghiệp. Doanh nghiệp kiểm soát mọi thứ, bao gồm những gì có trong sản phẩm, cách đóng gói và hình dáng nhãn hiệu.
• "White Label": Một sản phẩm nhãn trắng được tạo ra bởi một nhà sản xuất và bán cho nhiều nhà bán lẻ dưới tên thương hiệu riêng của họ. Đây là các sản phẩm chung mà bạn có thể bán cho các phân khúc khách hàng rộng hơn.

Ưu điểm:

• Chi phí thấp trên mỗi đơn vị: Mang lại lợi nhuận biên lớn nhất.
• Kiểm soát nhiều hơn: Tự xây dựng thương hiệu, đặt giá và kiểm soát chất lượng.
• Linh hoạt: Dễ dàng điều chỉnh chất lượng và tính năng sản phẩm.

Nhược điểm:

• Số lượng đặt hàng tối thiểu cao: Đầu tư hàng tồn kho ban đầu có thể rất cao.
• Rủi ro khi gia công ngoài: Đối mặt với nhiều thách thức ngoài tầm kiểm soát.
• Đầu tư ban đầu và thời gian dài: Cần nhiều thời gian và tiền bạc để bắt đầu.
• Tốn thời gian: Giảm thời gian tập trung vào việc xây dựng doanh nghiệp.

3.4. Bán buôn

Mua sản phẩm bán buôn là lựa chọn tốt nếu bạn muốn khởi nghiệp nhanh chóng hoặc muốn bán nhiều loại sản phẩm và thương hiệu khác nhau. Bán buôn cung cấp nhiều cơ hội vì có rất nhiều sản phẩm có sẵn để mua bán buôn. Việc mua hàng là giao dịch B2B, sau đó bạn có thể bán cho người tiêu dùng theo mô hình kinh doanh B2C.

Ưu điểm của bán buôn

• Bán sản phẩm đã được xác lập: Mua bán buôn thường ít rủi ro hơn. Bạn đang giao dịch với các thương hiệu đã được xác thực trên thị trường, vì vậy bạn không phải lo lắng về việc lãng phí thời gian và tiền bạc để phát triển một sản phẩm không ai muốn.
• Nhận diện thương hiệu: Bán các thương hiệu đã có uy tín có thể giúp định vị doanh nghiệp của bạn bằng cách tạo ra hiệu ứng branding xung quanh thương hiệu của chính bạn.

Nhược điểm của bán buôn

• Phân biệt sản phẩm: Bán các sản phẩm đã có uy tín có thể vừa có lợi vừa bất lợi. Vì sản phẩm có sẵn từ nhiều nhà bán lẻ, bạn cần nỗ lực hơn để phân biệt mình và thuyết phục khách hàng tiềm năng mua hàng từ bạn.
• Kiểm soát giá: Bán các thương hiệu khác nghĩa là bạn phải tuân thủ quy định của họ. Một số thương hiệu sẽ áp đặt kiểm soát giá để ngăn bạn giảm giá sản phẩm của họ.
• Quản lý hàng tồn kho: Khi mua bán buôn, bạn thường phải mua một số lượng tối thiểu của mỗi sản phẩm. Số lượng tối thiểu sẽ phụ thuộc vào sản phẩm và nhà sản xuất. Tuy nhiên, bạn sẽ phải lưu trữ và quản lý hàng tồn kho đó để đặt hàng lại.
• Làm việc với các đối tác cung ứng: Nếu bạn đang kinh doanh nhiều loại sản phẩm, làm việc với nhiều đối tác cung ứng có thể trở nên khó quản lý. Yêu cầu có thể khác nhau giữa các nhà cung cấp.

Mô hình kinh doanh bán buôn có thể được coi là điểm trung gian an toàn giữa sản xuất và dropshipping. Mặc dù mỗi trường hợp là duy nhất, nhưng thông thường bạn sẽ thấy biên lợi nhuận 50% trên các hàng hóa bán buôn được bán lại với giá bán lẻ.

3.5 In theo yêu cầu (POD - Print On Demand)

In theo yêu cầu cho phép bán các sản phẩm theo thiết kế riêng mà không cần giữ hàng tồn kho. Bạn tạo thiết kế, và khi khách hàng đặt hàng, đối tác in ấn sẽ tạo ra, đóng gói và vận chuyển sản phẩm. Tương tự như dropshipping, POD giúp bạn giảm chi phí gia nhập bán hàng trực tuyến. Bạn không phải trả tiền cho sản phẩm cho đến khi bán được, vì vậy có ít đầu tư ban đầu. Bạn có thể bán các sản phẩm như:

• Túi thể thao
• Quần legging yoga
• Khẩu trang
• Dây đồng hồ
• Tranh canvas và poster
• Gối trang trí
• Chăn

Ưu điểm

• Tạo sản phẩm nhanh: Thiết kế và bán sản phẩm trong vài phút.
• Vận chuyển tự động: Nhà cung cấp xử lý vận chuyển và hoàn thành đơn hàng.
• Chi phí ban đầu thấp: Không giữ hàng tồn kho, dễ thử nghiệm ý tưởng mới.

Nhược điểm

• Kiểm soát vận chuyển ít hơn: Chi phí vận chuyển phức tạp và hạn chế trong việc tạo trải nghiệm mở hộp.
• Tùy chỉnh hạn chế: Phụ thuộc vào nhà cung cấp và sản phẩm.

3.6 Sản phẩm kỹ thuật số

Sản phẩm kỹ thuật số là tài sản không vật lý có thể được bán và phân phối trực tuyến mà không cần tồn kho. Những sản phẩm này thường là các tệp số có thể tải xuống, phát trực tuyến hoặc chuyển giao, như MP3, PDF, video, các plugin và mẫu.

Ưu điểm của sản phẩm kỹ thuật số

• Chi phí vận hành thấp hơn: Bạn không cần tồn kho và không phải trả phí vận chuyển.
• Khả năng mở rộng: Đơn hàng có thể được giao ngay lập tức, giúp bạn giảm bớt công việc vận hành. Khi doanh nghiệp phát triển, bạn có thể dễ dàng tự động hóa các nhiệm vụ để giải phóng thời gian.
• Nhiều lựa chọn sản phẩm: Có nhiều cách tiếp cận: mô hình freemium, cung cấp sản phẩm miễn phí với tính năng nâng cấp, đăng ký hàng tháng để truy cập nội dung độc quyền, hoặc cấp phép sử dụng sản phẩm kỹ thuật số của bạn.

Nhược điểm của sản phẩm kỹ thuật số

• Cạnh tranh cao: Người dùng có thể tìm thấy các sản phẩm kỹ thuật số miễn phí. Bạn cần phải xác định một thị trường đích, cung cấp các sản phẩm vượt trội và biết cách xây dựng thương hiệu để thành công.
• Bản quyền và vi phạm bản quyền: Bạn có nguy cơ bị người khác đánh cắp và tái sử dụng sản phẩm của bạn.
• Hạn chế trong việc bán hàng: Ví dụ, bạn chỉ có thể bán sản phẩm vật lý thông qua chính sách thương mại của Facebook và Instagram.

Bạn cần phân tích SWOT của đối thủ để tìm ra lợi thế cạnh tranh.
Xem thêm: Cách phân tích SWOT + Ví dụ

3.7 Franchise (Mô hình nhượng quyền thương mại)

Franchise là một mô hình kinh doanh sử dụng các nhượng quyền để phân phối sản phẩm và dịch vụ của mình. Thực chất, người nhượng quyền tạo ra thương hiệu và sản phẩm, và các nhượng quyền có thể mua nhượng quyền và bắt đầu kinh doanh dưới áo của cùng một thương hiệu.

Franchise là mô hình kinh doanh B2C vì sản phẩm và dịch vụ thường được bán trực tiếp cho người tiêu dùng, mặc dù một số franchise cũng hoạt động dựa trên mô hình B2B. Mối quan hệ giữa người nhượng quyền và các nhượng quyền cũng tương tự như một mô hình kinh doanh B2B.

Ưu điểm của nhượng quyền

• Nhận thức thương hiệu và hỗ trợ có sẵn: Thay vì bắt đầu một doanh nghiệp, thương hiệu và sản phẩm từ đầu, nhượng quyền cung cấp một cách tiếp cận dễ dàng hơn để bắt đầu khởi nghiệp. Bạn có thể tận dụng nhận thức thương hiệu và các nguồn tài nguyên hiện có để khởi đầu.
• Mở rộng doanh nghiệp: Nếu bạn muốn trở thành người nhượng quyền và biến doanh nghiệp hiện tại của bạn thành một hệ thống nhượng quyền, đây là cách tuyệt vời để mở rộng quy mô mà không cần phải tự mình mở rộng về mặt địa lý. Điều này cũng cung cấp cho bạn sự chuyên môn sâu sắc hơn về thị trường mới.

Nhược điểm của nhượng quyền

• Mức độ linh hoạt hạn chế: Khi mở một doanh nghiệp nhượng quyền, bạn có ít sự kiểm soát. Bạn sẽ phải tuân thủ các yêu cầu của hệ thống nhượng quyền, bao gồm việc xây dựng thương hiệu, định giá, trưng bày sản phẩm, dịch vụ khách hàng và nhiều hơn nữa.
• Chi phí khởi đầu có thể cao: Việc trở thành một người nhượng quyền không phải là miễn phí. Hầu hết các hệ thống nhượng quyền đều yêu cầu một khoản đầu tư ban đầu hoặc phí đăng ký. Những khoản phí này có thể khá lớn ngoài các chi phí khởi đầu khác mà bạn đang phải đối mặt.

Bạn có thể cân nhắc thêm các ý tưởng kinh doanh theo từng lĩnh vực, ngành hàng qua các bài viết chia sẻ từ cộng đồng Shopify hoặc qua Blog của Shopify, hoặc cần thảo luận, tư vấn thêm thì liên hệ với mình!. Chúc bạn có một sự khởi đầu suôn sẻ!.